Rekrutacja
W sobotę, 2 czerwca, zakończył się 58. Krakowski Festiwal Filmowy. Laureatem Złotego Lajkonika w Konkursie polskim został Rafał Łysak, absolwent kursu dokumentalnego Dok Pro w Szkole Wajdy, za film Miłość Bezwarunkowa! Srebrny Lajkonik trafił z kolei w ręce Marty Prus za obraz pod tytułem Over the Limit. Film zdobył również Nagrodę Publiczności. 

Wśród pozostałych wyróżnionych produkcji znalazły się m.in.: III Marty Pajek, Atlas Macieja Kowalskiego, 1410 Damiana Kocura czy Siostry Michała Hytrosia.

Miłość bezwarunkowa Rafała Łysaka to film, którego projekt jego autor opracowywał w ramach odbywającego się w Szkole Wajdy programu Dok Pro. W uzasadnieniu jury 58. KFF pod przewodnictwem Tadeusza Sobolewskiego można przeczytać, że film ten został doceniony:

„za opowieść o intymnej rzeczywistości ludzi różnych pokoleń, która wymyka się stereotypowym osądom. Świat widziany z tak bliska potrafi być tolerancyjny, bo miłość jest bezwarunkowa”.

Z kolei krytyk filmowy, były redaktor naczelny portalu Stopklatka.pl, dziś m.in. dyrektor programowy odbywającego się w Łodzi Forum Kina Europejskiego Cinergia, Krzysztof Spór na swoim blogu Spór w kinie pisze o nagrodzonym obrazie tak:

Miłość bezwarunkowa w reżyserii Rafała Łysaka opowiada o sobie i swojej babci, nie do końca godzącej się z homoseksualną orientacją swojego wnuczka. Ten film to bardzo szczery i naturalistyczny portret mierzenia się z tą sytuacją, obraz zmieniających się relacji między bohaterami, próby ich ratowania czy «prostowania»”. Reakcje babci są przede wszystkim prawdziwe, jej życie przedstawiono 1:1, reżyser nie ściemnia i nie koloryzuje. To kino ma moc opowiadania przede wszystkim przez swój mocny przekaz, ale nie przez formę. Tutaj jury zdecydowanie zabrało stanowisko. Miłość bezwarunkowa nie jest bowiem nakręcona w sposób przesadnie wirtuozerski, z jakąś nowoczesną kreacją czy oryginalnym spojrzeniem na kino. Reżyserowi zapewne nie o to chodziło, a jury zachwycił ten świat, ta historia, ta bohaterka, w takiej właśnie surowej formie (…)”.

fot. kadr z filmu Miłość Bezwarunkowa

Tymczasem to nagrodzony Srebrnym Lajkonikiem Over the limits Marty Prus okazał się najbardziej docenionym filmem tegorocznego festiwalu. Obok nagrody w Konkursie polskim obraz został także wyróżniony Srebrnym Rogiem za najlepszy pełnometrażowy film w Międzynarodowym konkursie dokumentalnym! Ponadto otrzymał Nagrodę pod patronatem Stowarzyszenia Autorów Zdjęć Filmowych za najlepsze zdjęcia ufundowaną przez ColorOffOn Film dla Adama Suzina oraz Nagrodę dla najlepszego producenta polskich filmów krótkometrażowych i dokumentalnych ufundowaną przez Krajową Izbę Producentów Audiowizualnych dla Macieja Kubickiego i Anny Kępińskiej z firmy TELEMARK. Wreszcie historia o wybitnej rosyjskiej gimnastyczce Margaricie Mamun przypadła również do gustu samej festiwalowej widowni, która zdecydowała o Nagrodzie Publiczności.

fot. kadr z filmu Over the limits

Jury Konkursu polskiego w składzie: Tadeusz Sobolewski  – przewodniczący, Petro Aleksowski, Anna Jadowska, Mikołaj Jazdon, Dorota Kobiela swój wybór uzasadniło:

„film głęboko i sugestywnie wprowadzający widza w świat dramatycznych wyborów sportsmenki i artystki”.

I wreszcie triumfator Międzynarodowego konkursu filmów dokumentalnych, czyli  dzieło pod tytułem O ojcach i synach Talala Derkiego (nagroda na tegorocznym festiwalu Sundance) – laureata Srebrnego Rogu z 2014 roku. W swoim nowym obrazie reżyser w dalszym ciągu dotyka problematyki syryjskiej wojny. Tym razem Derki „stawia” przed kamerą małych chłopców, których do wstąpienia w szeregi dżihadystów przygotowują ich najbliżsi, co ciekawe bardzo rodzinnie ustosunkowani ojcowie.

Jury pod przewodnictwem Péter Forgácsa (Węgry), w składzie: Pnina Blayer (Izrael), Joost Daamen (Holandia), Chris Niedenthal (Polska), Anna Zamecka (Polska) przyznało nagrodę Złotego Rogu „za odważne przeniknięcie reżysera do świata ekstremizmu”. Ponadto film został nagrodzony także przez Jury Międzynarodowej Federacji Krytyków Filmowych (FIPRESCI).

fot. kadr z filmu O ojcach i synach

Pełna lista nagrodzonych:  

NAGRODA SMOK SMOKÓW za wkład w rozwój światowego filmu dokumentalnego: SERGEI LOZNITSA  

REKOMENDACJA do Europejskiej Nagrody Filmowej: BIAŁA MAMA, reż. Zosyia Rodkevich i Evgeniya Ostanina (Rosja)  

MIĘDZYNARODOWY KONKURS FILMÓW DOKUMENTALNYCH

ZŁOTY RÓG dla reżysera najlepszego filmu – Talal Derki za film O ojcach i synach (Katar, Liban, Niemcy, Syria)
Za odważne przeniknięcie reżysera do świata ekstremizmu, świata o którym rozmawiamy, ale do którego nie mamy dostępu. Opowiedziana wyjątkowym filmowym językiem historia ukazuje dramat dorastania w sytuacji, w której nienawiść, przemoc i śmierć jest codziennością. Jesteśmy świadkami przekazywania tego dramatu z pokolenia na pokolenie, z ojca na syna.

SREBRNY RÓG dla reżysera najlepszego średniometrażowego filmu dokumentalnego – Pablo Aparo i Martin Benchimol za film Lęk (Argentyna)
Ten subtelnie skomponowany film ukazuje odległą wioskę El Dorado, gdzie miejscowi znachorzy zdają się mieć znacznie większy autorytet niż zwyczajni lekarze. Ich wypełnione ciężką pracą życie przesiąknięte jest mistycznymi zdarzeniami i nadziejami.

SREBRNY RÓG dla reżysera najlepszego pełnometrażowego filmu dokumentalnego – Marta Prus za film Over the Limit (Polska, Niemcy, Finlandia)
Za zdecydowany i spójny  pełnometrażowy debiut, który ukazuje złożone i napięte relacje pomiędzy trzema bohaterkami, balansującymi na granicy własnej wytrzymałości. Zrealizowany z wyjątkową wrażliwością film opowiada o trudnych, osobistych wyborach i niezwykle wysokiej cenie za sukces.

WYRÓŻNIENIE – Anastasiya Miroshnichenko za film Debiut (Białoruś)
Za stworzenie ujmujących obrazów, dzięki którym autorka pełnometrażowego Debiutu pozwala nam dyskretnie przyjrzeć się codziennej rutynie, trudnościom, marzeniom i nadziejom więźniarek.

Jury Międzynarodowej Federacji Krytyków Filmowych (FIPRESCI) w składzie: Adam Kruk (Polska), Anders Larsson (Szwecja), Massimo Lechi (Włochy) przyznało nagrodę Talalowi Derki za film O ojcach i synach (Katar, Liban, Niemcy, Syria).
Za mocny, złożony i pełen niuansów obraz toksycznej spuścizny patriarchatu i niezwykle odważne podejście reżysera do tworzenia filmów.  

MIĘDZYNARODOWY KONKURS FILMÓW KRÓTKOMETRAŻOWYCH

Jury konkursu krótkometrażowego w składzie: Mehrdad Oskouei – przewodniczący (Iran), Lydia Beilby (Wielka Brytania), Michael Brooke (Wielka Brytania), Matteo Gariglio (Szwajcaria), Mariusz Wilczyński (Polska) postanowiło przyznać następujące nagrody:

ZŁOTY SMOK dla reżysera najlepszego filmu – Armelle Mercat za film Popraw włosy, Oliver (Francja)
Film dziecięcym rysunkiem maluje dorosłą miłość i wstyd, który jej towarzyszy. Jak wiersz, za pomocą kilku słów, opowiada o subtelnych i złożonych emocjach, do wyrażenia których trzeba by napisać tom prozy. To jest możliwe tylko w filmie animowanym.

SREBRNY SMOK dla reżysera najlepszego filmu dokumentalnego – Michał Hytroś za film Siostry (Polska)
Bardzo młody reżyser przygląda się staremu światu i przy okazji doskonale pokazuje szczegóły codziennego życia. Film jest niezwykle zabawny, ale nigdy kosztem swojej elementarnej powagi wynikającej z faktu, że prawdopodobnie oglądamy zagrożony gatunek. Dokument zaprasza nas do świata, którego większość z nas nigdy nie doświadczy, przy okazji ukazując nam zwykłe człowieczeństwo.

SREBRNY SMOK dla reżysera najlepszego filmu animowanego – André Hörmann, Samo (Anna Bergman) za film Obon (Niemcy)
Pięknymi jak tradycyjne drzeworyty obrazami, w sposób bardzo współczesny, stara kobieta wspomina młodość i surową relację z ojcem, na którego miłość czekała bardzo długo.

SREBRNY SMOK dla reżysera najlepszego filmu fabularnego – Emmanuelle Fleytoux za film Spuśćcie psy (Francja/Belgia)
Czasami musimy coś zburzyć, żeby zbudować coś nowego. W tym zaskakującym i wzruszającym filmie bohaterowie przechodzą wyraźną przemianę, a my nie jesteśmy w stanie przewidzieć, czym zakończy się każde z ich płomiennych i nierzadko gwałtownych spotkań. Napięcie utrzymuje się do samego końca, kiedy uwolniona zostaje kobieca siła, a wraz z nią dosłowne i metaforyczne psy zostają wreszcie spuszczone.

WYRÓŻNIENIE – ShihChieh Chiu za film Fundamental (Tajwan)

WYRÓŻNIENIE – Jakub Piątek za film Users (Polska)  

PRIX EFA KRAKÓW 2018 dla najlepszego filmu europejskiego (nominacja do Europejskiej Nagrody Filmowej w kategorii filmu krótkometrażowego) przyznana została filmowi Spuśćcie psy (Francja/Belgia) w reżyserii Emmanuelle Fleytoux.  

Jury Międzynarodowej Federacji Klubów Filmowych (FICC) w składzie: Anna Balkiewicz (Polska), Dag Arne Nilssen (Norwegia), Tapesh Sharma (Indie) postanowiło przyznać nagrodę Don Quichota filmowi Zatrzymanie, w reżyserii Vincenta Lambre (Irlandia).
To historia zbrodni, o której słyszymy od 25 lat. Brutalne morderstwo małego chłopca dotknęło nas wszystkich, a sam film był emocjonalnie wyczerpujący. Oparty na oryginalnych nagraniach z policyjnych przesłuchań film nie pokazuje drastycznych szczegółów, a mimo to groza zbrodni uderza obuchem. Widownia zamiera, kiedy prawda wychodzi na jaw. Pomimo koszmarnej zbrodni mamy wrażenie, że portretując młodych morderców, których genialnie zagrali Ely Solan i Leon Hughes, reżyser zdołał ukazać ich człowieczeństwo. To poruszająca historia, która w tragiczny sposób zmieniła życie wielu ludzi. Wyróżnienie przyznano filmowi: Joe Boots (Niemcy, Stany Zjednoczone) w reżyserii Floriana Barona. Choć narracja jest jasna i prosta, trafiła prosto do naszych serc. Mimo że snuta przez jednego człowieka, tak naprawdę to opowieść wszystkich żołnierzy powracających z wojny. Bohater jest odmieniony, ale nikt tego nie dostrzega, a większości z nas to nie obchodzi. Film jest hołdem dla wszystkich weteranów.  

MIĘDZYNARODOWY KONKURS DocFilmMusic

Jury konkursu DocFilmMusic w składzie: Marcin Borchardt – przewodniczący (Polska), Ben Bassauer (Niemcy), Michael Treves (Izrael) podjęło decyzję o przyznaniu następujących nagród:

ZŁOTY HEJNAŁ dla reżysera najlepszego filmu – Stephen Nomura Schible za film Ryuichi Sakamoto: Coda (USA, Japonia) – za umiejętnie stworzony, intymny portret wyjątkowego, wybitnego kompozytora.

SPECJALNE WYRÓŻNIENIE – Jukka Kärkkäinen, J-P Passi za film Wojaże punków (Finlandia) – dla opowieści o życiu, która jest większa od muzyki – dawajcie dalej czadu chłopaki, bo PUNK'S NOT DEAD!  

KONKURS POLSKI

ZŁOTY LAJKONIK dla reżysera najlepszego filmu ufundowany przez Prezesa Stowarzyszenia Filmowców Polskich – Rafał Łysak za film Miłość bezwarunkowa (Polska), za opowieść o intymnej rzeczywistości ludzi różnych pokoleń, która wymyka się stereotypowym osądom. Świat widziany z tak bliska potrafi być tolerancyjny, bo miłość jest bezwarunkowa.

SREBRNY LAJKONIK dla reżysera najlepszego filmu dokumentalnego – Marta Prus  za film Over the limit (Polska, Niemcy, Finlandia), głęboko i sugestywnie wprowadzający widza w świat dramatycznych wyborów sportsmenki i artystki.

SREBRNY LAJKONIK dla reżysera najlepszego filmu animowanego – Marta Pajek za film III (Polska), za efektowne narysowanie żywych kształtów intymnego doświadczenia kobiety i mężczyzny.

SREBRNY LAJKONIK dla reżysera najlepszego krótkometrażowego filmu fabularnego – Maciej Kawalski za film Atlas (Polska), za trafną, komediową próbę spuentowania szaleństwa współczesnego świata.

WYRÓŻNIENIE dla Michała Hytrosia za film dokumentalny Siostry (Polska), za ukazanie komedii świata za klasztornymi murami.

WYRÓŻNIENIE dla Damiana Kocura za film fabularny 1410 (Polska), za odwagę stawiania pytań naiwnych i śmiechu z wielkich spraw.  

Nagroda Prezesa Stowarzyszenia Filmowców Polskich za montaż – dla Grażyny Gradoń za film Notatki z życia. Edward Żebrowski (reż. Maria Zmarz-Koczanowicz).  

Nagroda im. Macieja Szumowskiego za szczególną wrażliwość na sprawy społeczne ufundowana przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji – Tomasz Knittel za film Universam Grochów (Polska).  

Nagroda dla najlepszego producenta polskich filmów krótkometrażowych i dokumentalnych ufundowana przez Krajową Izbę Producentów Audiowizualnych – Anna Kępińska i Maciej Kubicki (Telemark) za film Over the Limit.  

Nagroda pod patronatem Stowarzyszenia Autorów Zdjęć Filmowych za najlepsze zdjęcia ufundowana przez Coloroffon Film – Adam Suzin za film  Over the Limit.  

NAGRODA JURY STUDENCKIEGO

Po obejrzeniu wszystkich filmów konkursowych, Jury studenckie w składzie Dominika Dąbek, Barbara Doniec, Kamila Jankowska, Jędrzej Kościński, Katarzyna Kuca, Katarzyna Panas, Klara Pawlicka, Marzena Pitek, Maciej Reguła, Viktoria Semenska, Bartosz Tesarz, Luiza Wesołowska postanowiło przyznać nagrodę filmowi Ryuichi Sakamoto: Coda (USA, Japonia) w reżyserii Stephena Nomury Schible za ukazanie, jak najbardziej destrukcyjne zjawiska mogą inspirować najczystsze dźwięki.  

NAGRODY KFF INDUSTRY I DOC LAB POLAND ANIMATED IN POLAND:  

NAGRODA SOUND MIND – projekt filmu Kaprysia, reż. Betina Bożek, prod. Pracownia Filmu Animowanego – Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie

WYRÓŻNIENIE SPECJALNE CENTRUM TECHNOLOGII AUDIOWIZUALNYCH – projekt filmu Red Light Train, reż. Alicja Kot, prod. Pracownia Filmu Animowanego – Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie  

DOCS TO START: NAGRODA HBO AWARD – projekt filmu Skandal! reż. Bartosz Paduch, prod. Maciek Ostatek, Kacper Jaroszyński / Fundacja W To Mi Graj

NAGRODA KRAKOWSKIEGO KLASTRA FILMOWEGO – projekt filmu Spacer z aniołami, reż. Tomasz Wysokiński, prod. Tomasz Wysokiński /Ayahuasca Project  

NAGRODA LIGHTCRAFT – projekt filmu Ostatnia wyprawa, reż. Eliza Kubarska, prod. Monika Braid /Braidmade Films

WYRÓŻNIENIE EUROPEAN DOCUMENTARY NETWORK (EDN) – projekt filmu Lekcje z demokracji, reż. Michał Helwak, prod. Marcin Wierzchosławski / Metro Films  

WYRÓŻNIENIE DOK LEIPZIG – projekt filmu Ambulans Polska – Syria, reż. Aleksander Zalewski, prod. Anna Kubik Sobala / Aksamit  

DOCS TO GO!: NAGRODA COLOROFFON – projekt filmu Lekcja miłości, reż. Małgorzata Goliszewska, Katarzyna Mateja, prod. Anna Stylińska / Fundacja Widok  

WYRÓŻNIENIE INSTYTUTU FILMU DOKUMENTALNEGO  – projekt filmu Zwyczajny kraj, reż. Tomasz Wolski, prod. Anna Gawlita / Kijora Film

Galeria